నేను,మా అమ్మాయి - మేము పేల్చిన జోకులు!

నేను ఇంటర్ మొదటి సంవత్సరం నూజివీడు ధర్మ అప్పారావు కాలేజిలోనూ రెండవ సంవత్సరం కల్లూరు రంజని జూనియర్ కాలేజిలోనూ చదివాను.కల్లూరు కాలేజి ఒకే బిల్దింగులో ఒకే రోజు హైస్కూలు, కాలేజి షిఫ్టులుగా నడుస్తూ ఉండేది.ఇక్కడ నాకున్న ఇద్దరు గట్టి ఫ్రెండ్సులో రాజేశ్వర శాస్త్రి ఒకడు.లెక్చరర్లలో చాలామంది వీడికి బంధువులే.ఒకసారి వీడు బోటనీ క్లాసులో సెక్షన్లు తరగడానికి వాడిన బ్లేడు మరీ మొద్దుగా ఉంటే,"ఏం బ్లేడురా ఇది?" అని గట్టిగానూ,"అందుకు కూడా పనికిరాదు!" అని సన్నగానూ విసుక్కున్నాట్ట లెక్చరరు గారు - బైటికొచ్చాక మావాడు ఇకిలిస్తూ చెప్పాడు! 

మావాడి అన్నగారు ఇంగ్లీషు లెక్చరర్.అన్ని సబ్జక్టుల వాళ్ళూ ఆయన ట్యూషనుకి వస్తారు.ఒకసారి మధ్యాన్నం పూట నేనూ ఇంకో అతనూ మాత్రమే ఉన్నాము.తను పాలిటిక్సులో తిరుగుతూ ట్యూషనుకి రెగ్యులరుగా రావటం లేదు. దానిమీద "నువ్వు రెగ్యులర్లీ ఇర్రెగ్యులరా ఇర్రెగ్యులర్లీ రెగ్యులరా అనేది తేల్చుకోవడం చాలా కష్టంగా ఉందయ్యా!" అని మొదలుపెట్టారు.ఆ పదాల్ని మెలితిప్పి వాడిన కాంబినేషనుకే అందులో ఉన్న సెటైరంతా అర్ధమైపోయి నాకు కడుపులో నవ్వు తన్నుకొచ్చి చస్తుంటే మళ్ళీ విడివిడిగా వ్యాఖ్యానాలు కూడాను.వరసగా ఒక పదిరోజులు వచ్చి వరసగా నాల్రోజులు మానేస్తూ ఉంటే అది ఇర్రెగ్యులర్లీ రెగ్యులరు - ట!ఒక రోజొచ్చి నాల్రోజులు మానేసి మళ్లీ ఒక ఐదు రోజులొచ్చి మళ్లీ ఒక పది రోజులు మానేస్తూ ఉంటే రెగ్యులర్లీ ఇర్రెగ్యులరు - ట!

పాలిటిక్సులో తిరిగేవాడు కదా మామూలు కన్నా ఎక్కువ రోషం వచ్చేసింది.మొహం కందగడ్డ చేసుకుని "ఇకనుంచీ రెగ్యులరుగా వస్తాన్సార్!" అన్నాడు.వింటున్న నాకు మళ్ళీ "రెగ్యులర్లీ ఇర్రెగ్యులరు గానా?ఇర్రెగ్యులర్లీ రెగ్యులరు గానా?" అని పొడుస్తారేమో అని అనిపించింది గానీ ఆ పోటు మాత్రం పొడవలా!ఈ కుర్రాడు ఆ ప్రామిస్సు ఆయనతో ఇప్పటికెన్నిసార్లు చేసుంటాడో తెలీదు గానీ దానిమీద కహానీ మొదలెట్టారు మాస్టరు గారు.అది నిజంగా జరిగిన కధే, బ్రాహ్మలు చరిత్రని పురాణం కింద ఎలా మారుస్తారో అర్ధమయ్యే కధ:"మా ఇంట్లో ఒక కుక్క ఉండేదయ్యా!దొంగతిండికి అలవాటు పడిపోయింది.ఎప్పుడూ వంటగది గుమ్మం దగ్గిరే తారట్లాడుతూ ఉండేది.మేము ఇంగువా కొత్తిమీరా లాంటి ముక్కుపుటాలు బద్దలయ్యే దినుసులు వాడతాం గదా - కుక్కలకేమో ఘ్రాణశక్తి ఎక్కువ, వాసన తగిలిన క్షణం నుంచి అక్కడే కాసుకునేది. తలుపు ఏమాత్రం ఓరవాకిలిగా తెరిచున్నా దూరిపోయి మూతి పెడుతుండేది. మావాళ్ళు మాత్రం తక్కువా?దొరికినప్పుడల్లా నడ్డి విరగ్గొడుతూనే ఉండేవాళ్ళు!దెబ్బలు తిన్నప్పుడు మాత్రం,చీ!వీళ్ళు దుర్మార్గులు,వాళ్ళ పొట్ట వాళ్ళు నింపుకోవడమే తప్ప నా మనోభావాల్ని గౌరవించట్లేదు - ఇంకెప్పుడూ వీళ్ళ ఇంట్లో తినగూడదు అనుకునేది!ఏం లాభం?మళ్ళీ తెల్లారి ఇంగువ వాసన తగలంగానే ఇవ్వాళ నిన్నట్లా జరగదు లెమ్మని చెప్పేసుకుని తోకూపుకుంటూ వంటగది తలుపు దగ్గిర తయారు." 

ఇక్కడివరకూ వచ్చేసరికి "అంటే,నేను కుక్కనంటారా సార్?" అని నిలదీశాడు ఆ చురుకైన విద్యార్ధి. అంత ఘాటుజోకు ధాటికి దెబ్బతిన్న కుర్రాడు సూటిగా నిలదీసేసరికి గురువుగారు ప్లేటు ఫిరాయించేసి,"ఛ, ఛ!నిన్ను కుక్కవని నేనెందుకంటానయ్యా!ఒకానొకప్పుడు మా ఇంట్లో ఉన్న ఒక కుక్కగారి గురించి చెప్తున్నాను. ఆ కుక్కకీ నీకూ ఎటువంటి సంబంధమూ లేదు.చెట్టంత మనిషివి, బుద్ధిమంతుడైన కుర్రాడివి - నిన్ను నేను కుక్కతో ఎందుకు పోలుస్తానూ." అని బ్రాహ్మణులకి మాత్రమే నేర్వాల్సిన పనిలేకుండా వచ్చే ఉచ్చారణా పరమైన ప్రత్యేకతతో వొత్తులూ,దీర్ఘాలూ,గుణింతాల్ని ఎక్కడెక్కడ విరవాలో అక్కడక్కడ విరిచేసి ఎక్కడెక్కడ సాగదియ్యాలో అక్కడక్కడ సాగదీసి వొదుల్తుంటే నా స్సామిరంగా నా పొట్టలో హాస్యపర్వతం బద్దలైపోయింది!

నోటితో చెప్పడం కూడా కుదరక చిటికినేలు చూపించేసి బైటికి పరిగెత్తాను.ఎంత గట్టిగా నవ్వినా ఇక్కడికి వినపడనంత దూరం పరిగెత్తి ఆగాను.అక్కడ నిలబడి అట్టా డొక్కలెగరేస్తూ పకపకా నవ్వుతుంటే దారినపోయే జనం వింతగా చూస్తున్నా పట్టించుకోలేదు,వాళ్ళు వింతగా చూస్తున్నారని నవ్వకపోతే ఇక్కడ నేను చస్తాను - ప్రాణభయం ముందు సిగ్గూ ఎగ్గ్గూ జాంతానై!ఆఖరికి ఇంక మొహంలో నవ్వు కనపడకుండా కంట్రోల్ చేసుకోగలనన్న గ్యారెంటీ వచ్చాకనే లోపలికొచ్చి కూర్చున్నాను.పుస్తకంలో తల దూర్చాననే గానీ ఆపూటకి ఒక్క ముక్క బుర్రలోకి ఎక్కితే ఒట్టు!ఔరా, బ్రాహ్మణు లెంతటి శాడిస్టులు?కత్తులతోనూ కంటిచూపులతోనూ కాదు, కేవలం వాళ్ల భాషతోనూ వ్యంగ్యంతోనూ పడ్డవాణ్ణి ఏడ్పించీ పక్కవాణ్ణి నవ్వించీ చంపగలరు - ఒక్క జోకుతో రెండు మర్దర్లు చెయ్యగలరు వీళ్ళు!

కొసమెరుపు యేంటంటే, రాత్రి ట్యూషన్లో మళ్ళీ ఈ కధంతా వినిపించి పాపం హరిబాబు నవ్వాపుకోలేక ననుకుంటాను  చిటికినేలు చూపించి బైటికి పరిగెత్తాడు అని నన్ను కూడా బలి తీసుకున్నారు మా మేష్టరు గారు. ఔరా,  బ్రాహ్మణు లెంతటి...

*****

ఒకసారి తెలుగు మాస్టారు ఒక తమాషా ప్రశ్న ఇచ్చి అందర్నీ వెధవల్ని చేశారు నన్ను తప్ప!తెలుగులో ప్రశ్నలు చాలామటుకు గ్రామరే కదా!అందులోనూ చందస్సూ అలంకారాలూ తప్ప ఏముంటాయి?అలంకారానికి సంబంధించి మామూలుగా ఒక పద్యం ఇచ్చి అందులో ఉన్న అలంకారం ఏమిటో చెప్పమని అడుగుతారు కదా,ఇచ్చిన పద్యంలో వృత్యనుప్రాస స్పష్టంగా కనబడుతున్నది.మొదట నేనూ హడావిడిగా జవాబు రాసేసి తీరిగ్గా సరిచూసుకుంటుంటే ప్రశ్నలో కొంచెం కిరికిరి ఉన్నట్టు అనిపించింది.ప్రశ్నలో "లక్ష్యలక్షణ సమన్వితముగా" అని అదనపు మాట కనబడింది.శబ్దాలంకారాలకి అక్షరరమ్యత మాత్రమే ఉంటుంది.కానీ అర్ధాలంకారాలకి దేన్ని పోలుస్తున్నామో ఆ వస్తువు,దేనితో పోలుస్తున్నామో ఆ పోలిక,ఈ రెంటి మధ్యనా ఉన్న సంబంధమూ కలిసి లక్ష్యలక్షణసమన్వితం అవుతుంది.అలా చూస్తే అక్కడ ఉన్నది ఉపమాలంకారం.

వెంఠనే నేను క్లూ తెలిసిన డిటెక్టివ్ షెర్లాక్ హోమ్స్ లాగ మురుస్తూ పాత జవాబు కొట్టేసి కొత్త జవాబు రాస్తుంటే నా పక్కవాడు కంగారు పడుతున్నాడు,"ఏయ్, ఎందుకు కొట్టేస్తున్నావు?వృత్యనుప్రాస కరెక్టేగా!" అని - చిన్నగానే లెండి!నేను చికూడా న్నగా నవ్వేసి వూరుకున్నా అప్పటికి. బయటికొచ్చాక కూడా వాడు వదలకుందా "ఎందుకంత పిచ్చిపని చేశావు?ఆ ప్రశ్నకి నీకు జీరో ఖాయం!" అని నా గురించి ఆందోళనా వెక్కిరింతా కలిపి వడ్డిస్తుంటే మెల్లగా పాయింటు చెప్పాను గానీ ఆ బట్టీ విక్రమార్కుడికి ఎక్కలేదు.

తీరా క్లాసులో దిద్దిన పేపర్సుని ఇచ్చేటప్పుడు రివర్సులో జరిగంది - నాకు ఫుల్ మార్క్సూ మిగతావాళ్ళకి జీరోలూ!పనిగట్టుకుని మాస్టారు నన్ను నిలబెట్టి "వీడొక్కడే కరెక్టుగా రాశాడు,మిగతా అందరికీ గుండుసున్నాలే!" అని డిక్లేర్ చేసి మళ్ళీ నన్ను "మొదట ఎందుకు తప్పు రాశావురా?నువ్వూ అదే రాసి కొట్టేశావు గదా!" అని అడిగారు.చెప్పాను - మొదట నేనూ తొందర్లో పొరపాటు పడటం,తర్వాత తీరిగ్గా చదువుతున్నప్పుడు లైటు వెలగటం,ఆ లాజిక్కు అంతా!లాజిక్ కరెక్టే గాబట్టి తలూపి మెచ్చుకుని కూర్చోమన్నారు.ఇంతలో ఒకమ్మాయి లేచి "అక్కడ శబ్దాలంకారం కూడా ఉంది కదా,అది కూడా అలంకారమే కదా,ఉన్నది రాస్తే ఎందుకు తప్పవుతుంది?" అని లాపాయింటు లాగింది.దానికాయన "మీ జూవాలజీ సారు యాంఫీబియా గురించి రాయమంటే నువ్వు రెప్టీలియా గురించి రాస్తే మార్కులు వేస్తారా?ఇదీ అంతే, ప్రశ్న చదివి అర్ధం చేసుకుని జవాబు రాసే తెలివి లేదు గానీ ఈ తెలివి మాత్రం బాగానే ఉంది!" అని ఝాడించేసరికి కిక్కురుమనకుండా కూర్చుంది.

*****

కల్లూరులో ఉండగానే ఒకరోజు మాధవికి హిందీ నోట్సు రాసిపెట్టాను.నా ప్రేమ వయస్సూ మాధవి వయస్సూ ఒకటే!ఎందుకంటే, నేను తనని రోజుల పాపగా ఉన్నప్పుడే తొలిముద్దు పెట్టేసి పెద్దయ్యాక ఈపిల్లనే పెళ్ళి చేసుకోవాలని గట్టి నిర్ణయం తీసేసుకున్నాను.

అప్పటికే మంత్రసానుల కాలం పోయి హాస్పటల్సు వచ్చేశాయి గదా,మా అత్తయ్య డెలివరీ తర్వాత హాస్పిటల్ నుంచి ఇంటికి వచ్చాక మా అమ్మ చూట్టానికి వెళ్తుంటే ఆవు వెంట దూడలా నేనూ వెళ్ళాను.అప్పటికి నాకు యేడేళ్ళు - సరిగ్గా బుడుగు వయస్సే,అవునా?ఏమైనా కుంచెం కుంచెం పెద్దోణ్ణే,కదా!మాధవి అప్పుడు నిద్రలో అమాయకంగా కనబడి ముద్దొచ్చి ముద్దు పెట్టుకున్నాను - చెంప మీదే లెండి!ఎట్లాగూ వరస కలిసింది గదా అని కాబోలు అక్కడ కూర్చున్న ఆడవాళ్ళలో ఎవరో "వీడు పెద్దయ్యాక దీన్నే చేసుకునేట్టు ఉన్నాడు?!" అనేశారు హాస్యానికి.ఆ ముక్క నా మైండులో మొక్కై నాటుకుంది,పైన ఉండి చూస్తున్న తధాస్తు దేవతలకి కూడా ఉషారు పుట్టి మామూలు కన్నా రెట్టింపు గట్టిగా "తధాస్తు!" అనేసి ఉంటారు.

మా మామయ్య మొదట్లో గారాబంగా పెరిగి ఉద్యోగం చెయ్యడానికి ఇష్టపడకపోయినా పెళ్ళయ్యాక బాధ్యత తెలిసి డాక్టర్ మామయ్య పలుకుబడితో ఖమ్మం జిల్లాలో స్కూల్ టీచరుగా చేరారు.అందరూ వేసవి శేలవులకి మా తాతగారు వాస్తువిరుద్ధంగా కట్టిన తాటాకుల భవంతికి వస్తూ ఉండేవాళ్ళు. మా అమ్మా నేనూ కూడా వెళ్ళేవాళ్ళం. మా తాతయ్య కంకి కమ్యునిష్టు.ఇందిరాగాంధీ విధించిన నిషేధం అప్పుడు కొండపల్లి అడవుల్లో దాక్కుని ప్రాణాలు కాపాడుకున్న వీరాధివీరుల్లో ఒకడు!అంత వాస్తు విరుద్ధంగా కట్టినా అందులో ఒక తమాషా ఉంది - నలుగురు కొడుకులూ ఆ ఇంట్లో ఉన్నంతకాలం దరిద్రంలో ఉన్నా ఆనందంగా ఉండగలగటం, బైటికి వెళ్ళిన వెంఠనే ఆర్ధికంగా కూడా బాగుపడటం జరిగింది. మూర్ఖంగా కట్టినా అది కూడా ఎట్టాగో శాస్త్రప్రకారం సర్దుకుపోయినట్టు ఆయన కట్టిన భవంతి యొక్క తింగరి వాస్తు ప్రభావం కాబోలు!

మధ్యాన్నం పూట మగవాళ్ళు పొద్దున ఎండ పెరక్కముందు మామిడితోటల్లోకి వెళ్ళి ఎండ తగ్గాక తిరిగొచ్చి సాయంకాలం ఫ్రెష్షుగా స్నానాలూ భోయనాలూ కానిచ్చి కబుర్లు మొదలు పెట్టేవాళ్ళు!మా పెద్ద మామయ్య సుత్తి కమ్యూనిష్టు,మా రెండో మామయ్య కాంగ్రెసు+కమ్యూనిష్టు పార్టీలకి క్రూరమైన వ్యతిరేకి,మా మూడో మామయ్యా పక్కింటి సత్యం మామయ్యా కాంగ్రెసు - ఇంక చూస్కోండి నాస్సామిరంగా! రంగరంగా! లింగలింగా!దేశంలో ఆరోజు జరిగిన ఏ వ్యవహారానికైనా ఇక్కడ ప్రతిధ్వనులు వినబడేవి - చర్చలా అవి!ఇంకొక క్షణం ఉంటే తన్నుకుంటారేమో అనిపించేది, మళ్ళీ నిద్ర వేళ మొదలయ్యాక పక్కలు వెదుక్కునేటప్పుడు అంత ఆవేశమూ ఎక్కడికి పోతుందో ఇతర్లకి దుప్పట్లూ దిళ్ళూ సర్దటం లాంటి ఆప్యాయతలు!అట్లాంటి వాతావరణం చిన్నప్పుడే చూశాను గాబట్టి ఇవ్వాళ ఎజెండాల పేరుతో మానవత్వం లేకుండా పిచ్చెకిపోయి వ్యక్తిగత ద్వేషాలుగా మార్చుకుని రెచ్చిపోతున్న వాళ్ళని చూసినప్పుడల్లా వింతగా అనిపిస్తుంటుంది!

మధ్యాన్నం పూట ఆడవాళ్ళు అందరూ నీడపట్టున ఏదో ఒక మూల చేరి చాపలూ దుప్పట్లూ పరుచుకుని కబుర్లకి దిగేవాళ్ళు.ఇక మా పిల్లవెధవల్ని పట్టించుకునే వాళ్ళు లేరు - మా ఇష్టం!వేసవి కదా అని ఎండ తగుల్తుందేమో అనుకునే భయమే లేదు, ఎదురింట్లో ఒక మామిడి చెట్టూ,దానికింద కొంచెం పొడీతడీగా ఉన్న ఇసకమేట ఉండేది. వడదెబ్బలు తగలటం, పిల్లలు కందిపోవటం లాంటి ప్రమాదాలు లేవు గాబట్టి దేనికీ నిషేధాలు లేవు - ఇంటి వసారా మరియూ మామిడి చెట్టూ మా క్రీడాక్షేత్రాలు.

మా మొదటి ఫ్యావరెట్ ఆట - గాజుకప్పు!మిగతా చోట్ల కూడా ఆడతారో లేదో తెలీదు,పేరు కూదా ఇదే ఉంటుందా అనేది కూడా తెలియదు గానీ ఆట ఇలా ఉంటుంది.మొదట దొంగ అయిన అబ్బాయి గానీ అమ్మాయి గానీ ఒక గోడకి ఆనుకుని చేతుల్ని ముఖంలో దాచుకుని "గాజు కప్పు,గాజు కప్పు" అంటూ ఉండాలి.ఆ గోడ నుంచి దూరంగా ఉన్న మరో గోడ దగ్గిర మిగతావాళ్ళు లైనుగా నిలబడాలి.దొంగ "గాజు కప్పు,గాజు కప్పు" అంటునప్పుడు అందరూ ఒక్కో అడుగూ కదులుతూ దొంగ కూత ఆపి వెనక్కి తిరిగి చూసేలోపు ఆగిపోవాలి.దొంగ వెనక్కి తిరిగి చూసే క్షణంలో ఎవరయినా కదులుతూ కనబడితే పాత దొంగ దొర అయిపోయి కొత్త దొంగ గోడకి ఆనుకుని చేతుల్ని ముఖంలో దాచుకుని "గాజు కప్పు,గాజు కప్పు" అనటం మొదలు పెట్టాలి, మిగిలిన వాళ్ళందరూ మళ్ళీ వెనక లైనుకి వెళ్ళి అక్కణించి మళ్ళీ ఆట మొదలు.రెండవ ముఖ్యమైన ఆట మామిడి చెట్టు కింద పిచ్చుకగూళ్ళు కట్టటం.ఇందులో నేను అందర్లోకి పెద్దవాణ్ణి గదా దబాయంపు సెక్షనుతో అసలు విషయం తెలియకుండా రకరకాల మాయమాటల్తో మోళీ చేసి ఎప్పుడూ మాధవి నా యెదురుగా వచ్చేటట్టు చేసి నిదానంగా కడుతూ వీలయినంత ఎక్కువసేపు తన ముఖాన్ని చూస్తూ ఉండేవాణ్ణి!మూడోదీ అసలైన మజా ఉడాయుంచేదీ దొంగాట - ఇందులో మూడుసార్లు వరసగా దొంగ అయితే అబ్బాయి పెళ్ళాం పేరూ అమ్మాయి మొగుడి పేరూ చెప్పాలి!

నేను వూరుకూరికే మూడుసార్లు కావాలనే ఔటయిపోయి  మొహమంతా పెట్రోమాక్సు లైటులా చేసుకుని "మాధవి!" అని అరిచి చేప్పేవాణ్ణి. తర్వాత అందరం కలిసి ప్లాను వేసుకుని మూడుసార్లు మాధవిని ఔట్ చేసేవాళ్ళం.కానీ మా సిగ్గులమొగ్గ అన్ని సంవత్సరాల్లో ఆన్ని నెలల్లో అన్ని రోజుల్లో ఒక్కసారి కూడా నాపేరు చెప్పలేదు - ఒక్కసారి అందరివంకా నేను చెప్పను,ఏం చేసుకుంటారో చేసుకోండి అని మహారాణి ధీమాతో చూసి వెళ్ళిపోయేది - అలా వెళ్ళిపోతుంటే కన్నార్పకుండా నవ్వుమొహంతో చూస్తూ ఉండిపోయేవాణ్ణి తప్ప ఏనాడూ చెప్పి తీరాల్సిందేనని నిలదియ్యలేదు!మిగతావాళ్ళు అడ్డం తిరిగి నిలదియ్యబోతే నేను సైగలతోనే వొద్దని వాళ్లని ఆపేవాణ్ణి - తనంతట తను చెప్పాలి తప్ప మాధవిని బలవంత పెట్టి చెప్పించడం అంటే నాకు క్రూరంగా అనిపించేది. నేను ఎప్పుడైనా అలసటగా పడుకుని ఉండి ఆదమరుపుగా ఉంటే గభాల్న ఒకటి చరిచి పారిపోవటం మాధవికీ మిగతా మరదళ్ళకీ ఒక సరదా.నేను వెంట పరిగెత్తి పట్టుకుని గట్టిగా కావిలించుకుని చెంప మీద ముద్దు పెట్టేస్తున్నంత దగ్గిర వరకూ నా మొహం తీసుకెళ్ళి తను బాగా యేడుపుమొహం పెట్టాక వొదిలేసేవాణ్ణి - ఒక్క మాధవిని తప్ప! అన్ని యేళ్ళలోనూ నాధవిని తప్ప ఇంకెవర్నీ ముద్దు పెట్టుకోలేదు, అంత నిక్కచ్చితనం నాది.

ఈ ఆటపాటల మధ్యలోనే ప్రపంచంలోని ఏ ప్రేమజంట మధ్యనా నడవని నాటకీయత నిండిన ఒక అద్భుతమైన సన్నివేశం మాధవికీ నాకూ మధ్య నడిచింది - అది ఉషారు!అంత గొప్ప సన్నివేశం తర్వాత హఠాత్తుగా మా ఇద్దరి మధ్యనా కొంతకాలం పాటు ఎడబాటు నిశ్శబ్దం తాండవించింది - అది ఉసూరు!

నేనూ మాధవి మాత్రమే బైటి వరండాలో ఉన్నాం. మాధవి ఎందుకో లోపలికి వెళ్ళింది - వాళ్ళ పోర్షన్లోకి! నాకు ఒక మెరుపులాంటి ఆలోచన వచ్చి మెయిన్ డోర్ పక్కన ఉన్న చెక్కబల్ల మీద కూర్చ్గున్నా - "మాధవి గనక ఇప్పుడు బైటికి వస్తే నా వొళ్ళో కూర్చుంటుంది!" అని అనిపించింది.కూర్చుంటుందా,లేదా అని అనుమానమే రాలేదు - కూర్చుంటుంది అని నమ్మకంగా ఉన్నాను!కొద్దిసేపు వెయిట్ చెయ్యగానే వచ్చింది,మొదట అట్లా కూర్చున్న నన్ను ఆశ్చర్యంగా చూసింది,తర్వాత గిరుక్కున వెనక్కి తిరిగి పక్కవాటంగా వొచ్చి నిజంగానే నా వొళ్ళో కూర్చునేసింది!కూర్చునీ కూర్చోంగానే తన చేతులు నా మెడ వెనక్కి చాపి అక్కడ వేళ్ళలో వేళ్ళు కలిపేసి ధీమాగా వెనక్కి వాలిపోవటం మొదలుపెట్టింది - నాకు టెరర్!అట్లా నిర్లక్ష్యంగా వాలితే తల బల్లకి కొట్టుకుంటుంది గదా,వెంటనే ఎడంచెయ్యిని తన మెడ వెనకనుంచి పోనిచ్చి అటువైపు భుజాన్ని గట్టిగా పట్టుకున్నాను, నా కాళ్ళ మీదనుంచి తను కిందకి జారిపోకుండా కుడి చేత్తో తన కాళ్ళని పట్టుకున్నాను,ఎడంకాలుని ఎత్తి నా కుడి మోకాలి మీదకి చేర్చి తనకి కుర్చీలా అమర్చాను - ఇదంతా ఒక వైణికుడు వీణని పట్టుకున్నంత సుతారంగా జరిగిపోయింది!ఆ భంగిమలో మొహం కొంచెం ఎత్తి పైకి చూస్తే తన గడ్డం భలే ముద్దొస్తూ కనిపించింది.ఆ చిరుగడ్డాన్ని ముద్దు పెట్టుకోవడానికి ముఖాన్ని వంచుతుంటే అలికిడి వినిపించి తల పైకెత్తి చూస్తే వాళ నాన్న తోటలోనుంచి వస్తూ కనిపించారు!అప్పటికే అరుగు ఎక్కేసి మేమున్న భంగిమ ఆయనకి ఇబ్బందిగా అనిపించి,"ఆ సూరానేనోడితో మనకి ఆటలేంటమ్మా?!" అనేసి ఆగకుండా మమ్మల్ని దాటుకుని తమ భాగం వైపుకి వెళ్ళిపోయారు.ఆ మాటతో మాధవి కలలోంచి జారిపడి ఇలలోకి వచ్చి మెల్లగా  నా చేతుల్ని విడిపించుకుని తనూ ఆయన వెనకే వెళ్ళిపోయింది.నేను మాత్రం తను వెళ్ళడం గురించి కాకుండా అక్కడ జరిగిన సన్నివేశం సామాన్యమైనది కాదనీ అది జన్మాంతర సౌహృదాలు పెనవేసుకున్న వారిమధ్య ఏకశృతిలో రవళించే రెండు హృదయవీణలు చేసిన అద్భుతం అని తెలుసుకోగలిగిన ఆనందంతో మత్తుగా అనిపించి చాలాసేపటి వరకూ కదలకుండా నవ్వుమొహంతో అలాగే ఉండిపోయాను!ఇప్పటికీ గుర్తొచ్చినప్పుదల్లా ఆశ్చర్యమే - నన్నలా చూడగానే తను ఏం చేస్తుందనుకున్నానో తను అదే చేసింది!తను వచ్చేటప్పటికి నేను ఏం చేస్తాననుకుందో నేను అదే చేశాను - అందుకే తనూ నన్ను ఆశ్చర్యంగా చూసింది!ఇంతకన్నా అద్భుతంగా మనసులు ఒకటవటం ఇంకెక్కడయినా జరుగుతుందా?

ఆ తర్వాత సంవత్సరం నుంచి, మా మామయ్యలకి ప్రతి సంవత్సరం ఈదర రావడం బోరు కొట్టేసిందో ఏమో - వేసవి కాలం ప్రయాణాలు ఆగిపోయాయి.బహుశా పిల్లల జీవితాల్లో మంచి ఆటలు మాయమైపోయి వేసవిలో కూడా పిల్లలకి చదువు బరువు పెరగటం అన్నిచోట్లా అప్పటినుంచే మొదలై ఉండొచ్చు,నేనూ టెంత్ పూర్తి చెయ్యడం,ఇంటరు నూజివాడులో చదవడం,ఇలా కల్లూరు రావడం చాలా తొందరగా జరిగిపోయింది.కల్లూరులో నేను మా దాక్టర్ మామయ్య ఇంట్లో ఉంటున్నాను.కల్లూరు వచ్చేటప్పటికే మా మామయ్య సీతానగరంలో పని చేస్తున్నారని తెలుసు.ఇక్కడికి చాలా దగ్గిర, పక్కవూరులాగే ఉంటుంది.అంతకాలం చూడకుండా ఉండి ఇప్పుడింత దగ్గిరకి రావటం ధ్రిల్లింగుగానూ ఉంది, ఇంత దగ్గిరగా ఉండి చూడలేకపోవటం టార్చరుగానూ ఉంది. ఎటూ వరసే గాబట్టి ఆటల్లో చెప్పినంత ధైర్యంగా మాటల్లో పెద్దవాళ్లముందు చెబితే పోయేది గదా ఇంత టార్చరెందుకు అనిపిస్తుంది గానీ ఆర్ధికానికి సంబంధించి కుటుంబ రాజకీయాలు కూడా ప్రపంచ రాజకీయాలకి తీసిపోవు.మా దాక్టర్ మామయ్య "అయితే నాకో లేకపోతే కిష్టిగాడికో తప్ప వీణ్ణీ బయటికి వొదిలే ప్రసక్తి లేదు!" అని డిక్లేర్ చేసేసి "పెద్దయ్యాక హరిబాబు ఎవర్ని ఇష్టపడినా సరే!" అని చాయిస్ నాకే ఇచ్చేశారు!.కానీ ఆ ఇద్దరిలో త్రాసు ఆయన వైపుకే మొగ్గు చూపుతుందని నాకు తెలుసు.మా వాళ్ళకి మా డాక్టర్ మామయ్య అంటేనే మోజు.అప్పట్లోనే నా ఇష్టం గురించి చెప్పి ఉంటే అది జరగనివ్వకుండా చేసే పనిలో మొదట ఉండేది వాళ్ళే!

అందుకే నేనూ బయటపడకుండా సరైన టైము వచ్చేదాక నా పొలిటికల్ బ్రెయినుతో అవకాశం కోసం ఎదురు చూస్తున్నా.మా మామయ్యలు అందర్లోకీ అదృట్టమంతుదైన మా డాక్టర్ మామయ్యకి ఇక్కడ గెజిటెడ్ ఆఫీసరు హోదా ఉంది.ఒకసారి మా మామయ్య "హరిబాబూ!మా నాన్నగారు నాలుగు గోళీలు విసిరాడు భూమ్మీదకి,ఒకటి మాత్రం మొదటి రౌండులోనే పండిపోయి కంచా నుంచి దూకేసింది గానీ మిగతా మూడూ మాత్రం ఇంకా గింగరాలు తిరుగుతూనే ఉన్నాయి" అని చాలా క్యామెడీగా చెప్పారు!గెజిటెడ్ ఆఫీసరు హోదాలో మిగతా వూళ్ళలో ఉన్న హాస్పటల్సుకి చెక్కింగుకి వెళ్తూ ఉంటారు.ఒకసారి నన్నూ వాళ్ళబ్బాయినీ కూడా పిలిచారు. రూటు కూడా సీతానగరం మీదుగానే. ఆయనే "మధ్యలో కాసేపు సీతానగరంలో ఆగొచ్చును" అని కూడా చెప్పారు - "లల్లలాం లల్లలాం లక్కీ చాన్సులే:-)" అన్నట్టు తయారైంది నా పరిస్థితి. అప్పటికి నాకు మిడ్ టర్మ్ టెస్టులు ధియరీ మొత్తం అయిపోయి ప్రాక్టికల్స్ మాత్రమే ఉన్నాయి.వాటికి చదివి ఉద్దరించేది ఏమీ లేదు - అక్కడ ఇచ్చిన జంతువుల్ని కొయ్యడమే!నేను వైవాకి పనికొచ్చే ఒక పుస్తకం మాత్రం తీసుకున్నా, వాళ్ళబ్బాయికి ఆ గోల కూడా లేదు.హాస్పటల్ వ్యాన్లు ఎలా ఉంటాయో తెలుసుగా - అంబులెన్సుకి ఎక్కువా ఫైరింజనుకి తక్కువా అన్నట్టు ఉంటాయి!ఆయన ముందు కూర్చుని పక్కనున్న స్టాఫుతో కబుర్లు చెప్పుకుంటుంటే నేను వాళ్ళబ్బాయి శీనుకి పొడి వేశాను, "మనం సీతానగరంలోనే ఉండిపోదాం!ఆ స్పిరిట్ వాసనా పేషెంట్ల మూలుగులూ మనకేం టైంపాస్?" అని.

ఆయన కూడా మేము ఇక్కడే ఉంటాం అంటే పెద్దగా అబ్జెక్ట్ చెయ్యలేదు.తిరుగుటపాలో పికప్ చేసుకుంటానని చెప్పి వెళ్ళారు.దాంతో నా వైవాకి చదవాల్సింది గబగబా చదివేసి బుక్కు మూసేసి అప్పటికే కబుర్లకి దిగిన వాళ్ళతో నేనూ కలిశాను.4X2=8 గురించి చెప్పానుగా, మా మామయ్యకీ ఇద్దరు కూతుళ్ళు!వీళ్ళిద్దరి గురించీ మామయ్య ఫ్రెండ్ ఒకరు "మాధవి ఏమో గలగల పారే సెలయేరు!అనిత ఏమో ఎగురుతు దూకే జలపాతం!" అని గొప్ప కవిత్వం చెప్పారు.వాళ్ళిద్దరూ కబుర్లు చెప్తూనే చదువుకుంటూ ఉన్నారు,మేమిద్దరం ఖాళీగా కూర్చుని మాట్లాడుతున్నాం.ఆ మాటల్లో తను హిందీ నోట్సు ఒకటి ఎక్కువగా ఉంది అనేసరికి "నేను రాసిపెట్టనా?" అంటే మొదట ఇబ్బందిగా "ఎందుకు లెండి!" అనేసింది గానీ "ఏం?నా రైటింగ్ బాగుండదనా!మీ టీచరుతో తిట్టించేలా రాయన్లే" అని ఇంకొంచెం చొరవగా అడిగేసరికి ఇంక తప్పక పుస్తకాలూ పెన్నూ ఇచ్చింది. హిందీలో మనం గబగబా రాసి చెడగొట్టేది ఏముంది?ఒక మాట రాయాలంటే మైండులో లెంగ్తు లెక్కేసుకుని పైన ఒక గీత గియ్యడం, మళ్ళీ స్పేస్ సరిచూసుకుంటూ దానికి అక్షరాల్ని వేళ్ళాడదియ్యటం - నాలాంటి బద్ధకస్తుడికి పెద్ద శిక్షే!

నేను అది పూర్తి చేసేసరికి వాళ్ళ స్టడీస్ కూడా ఒక కొలిక్కి రావడంతో ఇంక నా గిట్టుబాటు కార్యక్రమం మొదలుపెట్టాను - అంత గ్యాప్ తర్వాత కలిసినందుకు హీరోయిజం చూపించి ఇంప్రెస్ చెయ్యొద్దూ!?ఒక వేస్ట్ పేపర్ తీసుకుని సర్రున ఒక లైను గీశాను,దానిమీద పర్రున ఒక సర్కిల్ గీశాను,పెన్నుని బర్రున లాగేసి లైనుల్ని ఓవర్లాప్ చెయ్యకుండా పేపరు మీదనుంచి ఎత్తకుండా అదే షేపుని మీరు రప్పించగలరా అని చిన్న చాలెంజి చేశాను.ముగ్గురూ తెల్లమొహాలు వేశారు.చెయ్యొచ్చు,లైనులు క్రాస్ కాకూడదనే గానీ గ్యాపులు ఉండకూడదని కాదుగా చాలెంజి - కొంచెం గ్యాపు ఇచ్చి రాసి చూపించా!"వావ్!" రెస్పాన్స్:-)దాంతో ఉషారొచ్చి లైను, సర్కిల్ గీశాక సర్కిల్ మధ్యన ఒక స్క్వేర్ గీసి మళ్ళీ చాలెంజి చేశా - లెవెల్ పెరుగుతుందనే గానీ సొల్యూషన్ అదే!అయినా, మళ్ళీ తెల్ల మొహాలు వేశారు.అది కూడా రాసి చూపించా - మళ్ళీ "వావ్!" రెస్పాన్స్.ఈలోపు మా అత్తయ్య వాళ్ళని రెండు మూడు సార్లు పడుకోవటానికి పిలవటం జరిగింది - అయినా వెళ్ళకుండా ఉండేలా ఇంప్రెస్ చేశాను!దానితో తర్వాత కొన్నేళ్ళపాటు రెగ్యులరుగా చూడకపోయినా అంత బెంగగా అనిపించలేదు.

*****

నేనిప్పుడు లయోలా కాలేజిలో క్యాంటీన్ నుంచి మెయిన్ బిల్దింగుకి వెళ్ళే కాలిదారికి పక్కన గేటులా అమర్చిన మనిషెత్తు సిమెంటు స్తంభానికి ఒక కాలు మడిచి పోటీ పెట్టుకుని నించున్నా.పక్కనే వెంకటప్పయ్య ఉన్నాడు.ఒక తరం ముందువరకు మావి దివాణాలు కదా!ఆ దివాణం అనే వెలమవాళ్ళ ఇళ్ళలో పనివాళ్ళు పనివాళ్ళలా ఉండరు - కుటుంబసభ్యుల్లాగే కలిసిపోతారు!ఆ కాలంలో ఇతను దివాణంలో చేరి ఇతను ముసలాడయ్యేసరికి మా దివాణాల ధీమా తగ్గి ఆ గొప్పలు పోయాక బోరు కొట్టకుండా మా నాలుగు ఇళ్ళలోనూ కాలక్షేపం కబుర్లు చెప్తూ కాలం గడిపేస్తున్నాడు - పనిదొంగ, కబుర్ల పోగు!ఇప్పుడు ఈ పల్లెటూరి ముసలోడు నాకూడా సిటీకి వచ్చి ఇక్కడ ఎందుకు ఉన్నాడో తెలుసా!

నూజివీడులో చదువు పూర్తయ్యే కాలం నాటికే నేను నాస్తికుణ్ణి ఆయిపోయాను.ఒకసారి కల్లూరులో మా డాక్తరు మామయ్య నన్ను మళ్ళీ భక్తుడిగా మారుద్దామని "ఒరేయ్, హరీ!ఇవన్నీ మనోళ్ళు తెలువితక్కువగా పెట్టలేదురా.ఒకప్పుడు మశూచికం,పోలేరమ్మ రోగాలకి భయపడి వాటిని దేవతల్ని చేసుకుని ధైర్యం తెచ్చుకునేవాళ్ళు..." అని లెక్చరు మొదలుపెడితే నేను మధ్యలోనే అందుకుని "మరి, ఇప్పుడు ఆ రోగాలకి కారణం బాక్టీరియా అని తెలిశాక బాక్టీరియా బొమ్మలకే దణ్ణం పెడితే సరిపోతుందా!" అని కవుంటర్ ఇచ్చేసరికి ఆయనకి తల దిమ్మెక్కిపోయింది!ఏం చెయ్యాలో తెలీక నవ్వుతూ నన్ను "పోరా!" అని విసుక్కుని ఆయన బతికిపోయాడు - మళ్ళీ ఎప్పుడూ నన్ను కెలికే ధైర్యం చెయ్యలా!కల్లూరులో చదువుకున్న వాతావరణం బావుండి మార్కుల్లో ఇరగదీశాను.ముఖ్యంగా మా ఐంగ్లీషు టీచరు గారి ప్రైవేట్ పుణ్యాన ఇంగ్లీషులో 90 దాటినాయి.లయోలా కాలేజిని నడిపే ఫాదర్లకేమో స్టాండర్డూ, డిసిప్లినూ లాంటి చాదస్తాలతో ఫిల్టర్ చేసి స్టూడెంట్లని చేర్చుకుంటూ ఉండటంతో రానురానూ సంఖ్య తగ్గిపోయి యూజీసీ వారినుంచి "ఇంత తక్కువ సంఖ్యలో విద్యార్ధులు ఉండటానికి కారణమేమిటి?మీ కాలెజికి గ్రాణ్ట్లు ఇవ్వడం వల్ల యేమి ప్రయోజనం?" అని శ్రీముఖాలు మొదలయ్యాయనీ దానితో ఇంగ్లీషులో మంచి మార్కులు వచ్చినవాళ్ళకి సీటు ఖాయం చెయ్యాలనే నిర్ణయం తీసుకున్నారనీ అలాంటి సాంకేతిక వివరాలని పట్టించుకోని నాకు కూడా రూఢిగా తెలిసింది.

నాకు సబ్జెక్టుల్లో ఎక్కువ మార్కులే వచ్చినా మామూలు లెక్క ప్రకారం అయితే లయోలా కాలేజిలో సీటు రావడం అనేది జరగని పని.దానితో మా అమ్మ తను దేవుడికి ధాంక్స్ చెప్పడమే కాకుండా నన్ను కూడా ఈ ఒక్కసారికీ మొండితనం తగ్గించుకుని మొదటిరోజు క్లాసుకు వెళ్ళబోయేముందు గుడికి వెళమని పురమాయించింది.మొదట మొరాయించాను గానీ తర్వాత వెళ్తాను లెమ్మని ఒపుకున్నాను ఈవిడగారు అక్కడికొచ్చి చూడబోయిందా ఏమిటి వెళ్ళానని చెప్తే సరిపోదా అనిపించి.నా బుర్రలోకి దూరి నా ఐడియా కనిపెట్టేసినట్టు  ఈ నక్షత్రకుణ్ణి నాకు అంటగట్టింది!ఇక్కడ రూము చూసిపెట్టి అందులో దిగబెట్టే పని కూడా తీసుకున్నాడు - సొల్లు కబుర్లు చెప్పేవాళ్లకి పరిచయాలు ఎక్కువ కదా, గుణదల పంచాయితీ ఆఫీసుకి ఎదురుగా మావూరి కమ్మవాళ్ళు ఎవరో ఉంటున్నారనీ నాలాంటి చదువుకునే కుర్రాళ్ళకి వాళ్ళు రూములు అద్దెకిస్తారనీ తెలుసుకున్నాడు. పొద్దున్నే అక్కడ సామాను దించాకనే ఇలా నావెంట వచ్చాడు నన్ను గుడికి తీసుకెళ్ళే పని కూడా పూర్తి చేసుకుందామని. 

నా కిలాడితనం గురించి మీకూ తెలుసుగా, అడ్డం తిరిగి  కుదరదనేశాను."మరి ఇంటి దగ్గిర సరేనన్నావు: అంటే నేను "అవును, అన్నాను.అంటే మాట నిలబెట్టుకోవాలని రూలేమైనా ఉందా!ఇప్పుడు మనసు మార్చుకున్నాను" అని జవాబు చెప్పడం, "తోడుగా నేను రావటానికీ ఒప్పుకున్నావు. ఇంటికెళ్ళీ ఏం చెప్పను?" అంటే "నిన్ను రావద్దంటే ఆవిడ నాన్నగార్ని తోడిచ్చి పంపిస్తుంది!అప్పుడు తప్పుకోవడానికి వీల్లేకుండా ఇరుక్కుపోతాను గాబట్టి నువ్వు రావడానికి ఒపుకున్నాను.నువ్వెప్పుడూ అబద్ధాలు చెప్పలేదా?హరిబాబు గుడికెళ్ళాడని చెప్పెయ్." అనడం,ఈ మధ్యలో ఓ కుర్రాడు "క్యాంటీన్ ఎక్కడండి!" అని అమాయకంగా అడుగుతుంటే క్యాంటీన్ వైపు చూపించి "అదే!" అనడం పూర్తయ్యేసరికి వెంకటప్పయ్య తెల్లమొహం వేసేశాడు.ఇంక నన్ను గుడికి తీసుకెళ్ళి దణ్ణం పెట్టించటం కుదిరే పని కాదని అర్ధమైపోయి మాట్లాడకుండా వెళ్ళిపోయాడు.మా గొడవలో నేనుండి మాట్లాడిన ఒక్క ముక్కా కొంచెం దూకుడుగా వచ్చేసరికి నన్ను క్యాంటీను గురించి అడిగిన కుర్రాడికి నేను రౌడీలా కనిపించానంట - క్లోజ్ ఫ్రెండయ్యాక చెప్పాడు.

*****

డిగ్రీలో మా ఫ్రెండ్సులో ఒకతనికి స్టైలుగా ఉండటం ఇష్టం.రోజుకో గెటప్ వెయ్యాలని సరదా - కమలాగాసన్ ఫ్యాన్!ఒకసారి మీసం తీసేసి వచ్చాడు,చూట్టానికి బాగానే ఉన్నాడు గానీ వెంకటేష్ అనే ఫ్రెండు దానికీ మగతనానికీ లింకు పెట్టి జోకులేస్తున్నాడు అతనిమీద.

నేనేదో పుస్తకం చదువుకుంటూ వీళ్ళ గోలకి డిస్టర్బ్ అయ్యి కల్పించుకుని "అది లేకపోతే తప్ప మీసం లేనంతమాత్రాన మగవాడు కాకుండా పోతాడా?" అని రిటార్ట్ ఇచ్చాను.దానికి మీసం తీసేసిన ఫ్రెండు ఖుషీ అయ్యాడు గానీ వీడు మాత్రం "అది అంటే ఏమిటి?చెప్పు!" అని జిడ్డులా తగులుకున్నాడు.

ఆ చెప్పగూడని మాట నాతో చెప్పించాలని వాడి ప్లాను,నేను దొరుకుతానా!"అది నీకు ఉండి ఉంటే నువ్వు నన్ను అడిగేవాడివి కాదు - ఇప్పటికే తెలిసిపోయేది.అది నీకు లేనప్పుడు నేను ఎన్నిరకాలుగా వర్ణించి చెప్పినా నీకు అర్ధం కాదు - కాబట్టి పదే పదే అడిగి ఉపయోగం లేదు!" అనేశాను. దెబ్బకి నవ్వుతూ నాకో షేక్ హ్యాండిచ్చి నోరుమూశాడు - స్పోర్టివ్ గై!

*****

నేనూ వెంకటేషూ సినిమా చూస్తున్నాం - న్యాయం కావాలి.నడివేసవి మిట్టమధ్ధ్యానం!బహుశా అలంకార్ ధియేటర్ అనుకుంటాను  - నాన్ ఏసీ,గోడలో ఖాళీలు ఉన్నాయి,గాలికోసం వాటి పక్కనే కూర్చుంటే వేడిగాలి.చాలాసేపు ఆ నరకం భరించి ఇంక ఉండబట్టలేక,"వెంకటేషూ!మనం వొచ్చింది న్యాయం కావాలి సినిమాకో చెమట కావాలి సినిమాకో అర్ధం కావట్లేదయ్యా!" అనేసరికి మావాడి గఫ్ఫాకి తోడు వెనక వరసలో కూర్చున్న అమ్మాయిల కిలకిలలు కూడా కలిశాయి.

*****

డిగ్రీ సెకండియర్ మధ్యలో కెమిస్ట్రీ సబ్జెక్టుకి సిరాజ్ అనే లెక్చరర్ని కొత్తగా రిక్రూట్ చేసుకున్నారు.బోటనీ వాళ్లకీ జూవాలజీ వాళ్లకి కామన్ సబ్జెక్ట్ కాబట్టి డెమో లెక్చర్ రోజున అందర్నీ కలిపేసి కూర్చోబెట్టి మహా అర్భాటంగా రంగప్రవేశం చేయించారు.అతను కూడా డెమో ఇరగదీసెయ్యటంతో లెక్చరర్లని అంతగా మెచ్చుకోని అజయ్ గాడు కూడా మురిసి ముక్కలైపోయి ఆయనగారి విడిదివసతికి వెళ్ళి చెయ్యి ఝాడించి "మీలాంటి లెక్చరర్ రావటం నిజంగా మా అదృష్టం" అని డైలాగులు కూడా పేల్చాడు.కానీ తరవాత రోజునుంచి నరసింహ ఆరోరూపం లాంటి అసలురూపం చూపించటం మొదలుపెట్టాడు - బోరు,మహా బోరు,పరమ బోరు!

ఆ దుర్మార్గుడి యొక్క మేధోపరమైన అణచివేతని ఎక్కువకాలం భరించలేక విప్లవపతాకం ఎగరెయ్యాలని తీర్మానించేశాం - ముగ్గురు మరాఠీలు సిద్ధమయ్యారు.మొదటివాడి పేరు రవివర్మ.పొట్టి యన్టీఅర్ అని వీడికి ముద్దుపేరు.ఒక్క పొడుగు తప్పిస్తే చిరుబొజ్జ,ముద్దొచ్చే గుండ్రటి మొహం,తెలుపు రంగు,నవ్వొచ్చే రౌడీతనం - అన్నీ సరిపోతాయి.రెండోవాడు స్టౌటు ప్రసాద్ - ఆ ముద్దుపేరు పెట్టింది మా ట్యూషన్ మాస్టారు.మొదటిసారి తనని ఆయనలా రిఫర్ చేశారని ఫ్రెండ్సు ద్వారా విన్నప్పుడు "ఆయనేదో అమితాబ్బచ్చన్లా సన్నగా ఉన్నట్టు?!" అని గింజుకున్నాడు గానీ యెటూ తను భారీగా ఉండటం నిజమే గాబట్టి అందరూ అలానే పిలుస్తున్నా సర్దుకు పోయాడు.మూడోవాడు మీ ముందున్న చిచ్చరపిడుగు - హరిబాబు!ముగ్గురం లెక్క ప్రకారం మా క్లాసురూం డోరుకి కొంచెం దూరంగా తను వచ్చే దారిలో విలాసంగా కాళ్ళు మడతలేసుకుని పిట్టగోడకి ఆనుకుని నుంచున్నాం.అటూ ఇటూ ఒక పొట్టి బుడంకాయ్ మధ్యలో ఒక భారీకాయ్ - చూట్టానికి రెండు గుళ్ళీచెంబుల మధ్యన ఒక గంగాళాన్ని నిలబెట్టినట్టు చూడముచ్చటైన దృశ్యం!

ఆరోజు మాకు ఈవెనింగ్ ప్రాక్టికల్స్ లేవు - లాస్టు పీరియడ్ తనదే.మిగతా క్లాసులవాళ్లదీ అదే పరిస్థితి అయ్యుండాలి - మా క్లాసు తప్ప దరిదాపుల్లో ఏ క్లాసూ నడవటం లేదు - నిజంగానే సూది కిందపడినా గణగణమని మోగుతుందేమో అనిపించేటంత నీరవ నిశ్శబ్దం!రావలసినవాడు మా కళ్ళ ముందు నుంచే వెళ్ళాడు,మేము నవ్వుతూ విష్షులు చేశాం,తనూ చిర్నవ్వుతో అందుకున్నాడు. గర్వంగా క్లాసురూములో అడుగుపెట్టిన తదాది అప్పటివరకూ లోపల ఏం చేశాడో తెలియదు గానీ కన్నుమూసి తెరిచేలోపు చెంగున తలుపు బయటికి దూకి "హేయ్!" అని మమ్మల్ని చప్పట్లు కొట్టి పిలుస్తున్నాడు.ఈ భూప్రపంచం మొత్తంలో ఏ లెక్చరరుకీ స్టూడెంట్లు అంతకన్నా భయానకదృశ్యాన్ని చూపించి ఉండరు - రూమంతా ఖాళీ!ఇక ఆయన పిలుపుకి ముగ్గురు మరాఠీలు వరసగా ఇచ్చిన రిటార్టులు:ముద్దుపేరుని సార్ధకం చేసుకుంటూ మా రవివర్మ ముందు కదిలి "ఎవరూ రారు!" అనే యాంగ్రీ డైలాగుని గట్టిగా అరిచి చెప్పి వెనక్కి తిరిగి చూడకుండా వెళ్ళిపోయాడు.స్టౌటు ప్రసాదు త్యాగరాయ భాగవతారులా "నననాన నననా నానా" అని రకరకాల శృతులలో ఆలాపనలు ఆలపిస్తూ అదే దారిన పోయాడు.ఇక మిగిలింది నేను!చాలా ధైర్యంగా అక్కడే స్థిరంగా నిలబడి తనవైపుకే తిరిగి సూటిగా కళ్లల్లోకి చూస్తూ "మొదటిరోజు చెప్పినట్టు అన్నిరోజులూ చెప్తే మీ సొమ్మేం పోయింది?" అని అడిగేసి నేనూ గిరుక్కున వెనక్కి తిరిగి వొచ్చేశాను.

ఆ తర్వాత రోజున క్లాసులో ఆయన దుఃఖం చూసి అంత ఘోరం ఎందుకు చేశామా అని బోల్డు రిపెంట్ అయ్యాం.ఎందుకంటే "సమస్య ఏమిటో చెప్పండి,నా తప్పును దిద్దుకుంటాను." అని మళ్ళీ మొదటికొచ్చాడు మరి!బహుశా ఆయన షాకులో ఉండి వినిపించుకోలేదో నేను రవిగాడిలా అరిచి చెప్పకనో ఏమో ఆయనకి విషయం ఎక్కలేదు.అక్కడికీ ఒక సహనశీలి లేచి ఓపిగ్గా వివరిస్తే సిటీలైట్స్ ఆఖరి సీనులో చార్లీ చాప్లిన్ పెట్టినంత అమాయకంగా మొహం పెట్టి "బాగానే చెబుతున్నాగా!ఎందుకు ఆర్ధం కావట్లేదు?" అని అడిగేశాడు,ఇంకేం చెప్తాం - ఆ తరవాత ఇక సంవత్సరమంతా ఆయన పాటికాయన చెప్పుకున్నాడు మేం మాత్రం ఆయన చెప్తున్నది చెవుల్లో దూర్చుకోకుండా మమ్మల్ని మేం రక్షించుకున్నాం!

కొంచెమన్నా ఫలితం ఇవ్వకుండా పూర్తిగా ఫెయిలయిన మా బుల్లి విప్లవం మా జూనియర్ల పీకల మీదకి తెచ్చింది - జూనియర్లని ఆయన గురించి కూపీ లాగితే "అమ్మో సిరాజా?ఇరగదీస్తన్నాడు సార్!" అనేశారు.మా ఫెయిలయిన బుల్లి విప్లవమే కాదు,మహాహా సామ్యవాద విప్లవాలు కూడా అంతే - తెచ్చిన మొదటితరం చంకలెగరేస్తారు, తర్వాతి తరాల వీపుల మీద రాండోళ్ళు మోగుతై!

*****

లయోలా కాలేజి హాస్టళ్ళు బావుంటాయి.మిగతావాటిల్లోకి మేమెప్పుడూ తొంగి చూడలేదు గానీ మా హాస్టలు మెస్సు భోజనం మాత్రం సూపర్!ఆదివారం మ్యాట్నీకి చెక్కెయ్యాలనుకున్న కుర్రాడు ఎవడూ లంచిలో సాంబారు ముట్టుకోడు - నిద్ర ముంచుకొస్తుంది గనక!

ఆ హాస్టలు యొక్క శాస్త్రీయనామం రాఘవేంద్ర హాస్టలు అనుకుంటాను, కానీ అన్నిట్లోకి కొత్తది కాబట్టి న్యూహాస్టల్ అనే పిలిచేవాళ్ళు.ఒక ఆదివారం నేనూ, అజయ్, రవీ సాంబారు తాగలేదు! సినిమాకి వెళ్ళడమూ కుదరలేదు. నిద్ర పట్టడమూ లేదు - క్యాంపసులోనే బలాదూర్ తిరుగుతూ కబుర్లు చెప్పుకుందామనుకున్నాం, తిరుగుతున్నాం.హఠాత్తుగా అజయ్ గాడికి రవిగాణ్ణి రూముకి పంపించేసి మేమిద్దరమే కబుర్లు చెప్పుకుంటూ గడపాలనే దుర్మార్గపు ఆలోచన వచ్చింది.ముగ్గురం దాదాపు అతుక్కుని నడుస్తున్నాం, అయినా, వాడు కనుసైగ చెయ్యడంతోనే మా ఇద్దరి మధ్యనా ఉన్న కెమిస్ట్రీ మూలాన నాకూ విషయం అర్ధమై ఒక మెరుపులాంటి ఐడియాతో ఇట్లా మొదలుపెట్టాను,"ఆండాళ్ళూ!ఇవ్వాళ ఒక సైన్సు పాఠం చెప్తానేం?..తుపు, తుపు..నిజానికి నాలాంటి మేధావి దగ్గిర చదువుకోవడం అన్నది...తుపు, తుపు...నిజంగా నీ అదృష్టం అని చెప్పాలి.ఏదీ ముందు నువ్వొక సూత్రం చెప్పు" అని మళ్ళీ నేనే "అలాగే మాస్టారూ!భూమి సూర్యుడి చుట్టూ గుండ్రముగా తిరుగును.చంద్రుడు భూమి చుట్టూ గుండ్రముగా తిరుగును" అని అజయ్ వైపు చూశాను.

తర్వాత జోకుని ఎట్లా తిప్పాలో అజయ్ అర్ధం చేసుకుని,"ఆపెయ్,ఆపెయ్!బుర్రలోంచి బూజు దులిపెయ్!పూర్వం ఎప్పుడో జనం సైకిళ్ళ మీదా బస్సుల్లోనూ రైళ్ళల్లోనూ తిరిగేటప్పటి పాఠం అది. ఇప్పుడు?జెట్లు, జాకెట్లు, రాకెట్లు, మూన్వాక్కులు - అన్నీ వచ్చేశాయా!ఈ విషయంలో నేను కొత్తకొత్త ప్రయోగాలు చాలా చేశాను.అసలీ పాఠం ఎలా చెప్పాలంటే - రవివర్మ అజయ్ హరిబాబుల చుట్టూ తిరుగును." అని సాగదీశాడో లేదో రవిగాడు గిరుక్కున వెనక్కి తిరిగి "నాకు నిద్రొస్తుందిరా,రూముకి పోతాను"అనేసి వెళ్ళిపోయాడు.ఒక extempore జోకును అంత గొప్పగా పేల్చినందుకు హ్యాపీగానే ఉన్నా రవిగాడి మీద జాలేసి "పాపం కదరా,వాడు చాలా ఫీలయ్యాడు!" అంటే "వాడి మొహం వాడేం ఫీలవ్వడ్లే, వెళ్ళాక చూద్దువుగానిగా వాడి రెస్పాన్స్" అనేసి వాళ్ళిద్దరి హిస్టరీ చెప్పాడు.రవిగాడి ఫాదర్ C.I కావడంతో పోలీసుల దగ్గిర గారాబాలు కుడిచిన యువరాజు రవివర్మ.అయితే,వాడిలో సరదాగా ఉండే రౌడీతనం తీసేస్తే అమాయకుడు గనక వాళ్ళ ఫాదరే వాణ్ణి అజయ్ రక్షణలో ఉంచారు - ట.

సాయంకాలం మా కబుర్లు అయ్యాక హాస్టల్లో ఎదురవగానే వీడు మరీ వెంకటేష్ అంత స్పోర్టివ్ గై కాదు గాబట్టి, "బాగా కబుర్లు _గించుకున్నారా!" అని వాడి కసిని వాడు చూపించాడు!ఆ వయసులో అలాంటి భాష మామూలే గదా, అందులోనూ ఫ్రెండ్సు మధ్యన - నవ్వేశాం.

*****

ఒకసారి అజయ్ నాస్తికకేంద్రం లైబ్రరీనుంచి చదువు నవల తెచ్చాడు.వాడు చదివాక నేను తీసుకున్నాను.నేను ఇంకా పూర్తి చెయ్యకముందే ఇవ్వాళ రెన్యువల్ చెయ్యకపోతే ఫైన్ పడుతుందని వొచ్చి కూర్చున్నాడు.ఏవో ఎగ్జాంస్ ముందర అనుకుంటాను నేను నా కుర్చీలో కూర్చుని క్లాస్ బుక్స్ చదువుతూ ఉన్నాను.పూర్తిగా చదవలేదురా అంటే, నా వెనకాల ఉన్న మంచం మీద కూర్చున్న వాడు  "ఎంతవరకూ చదివావో చూద్దాం - అక్కడక్కడా కొన్ని వాక్యాలు పైకి చదువుతాను,అది నువ్వు చదివినట్టు అనిపిస్తే తల నిలువుగా వూపు, లేకపోతే అడ్డంగా వూపు" అని instructions అన్నీ ఇచ్చి మొదలుపెట్టాడు:

"సీతమ్మ మహాసముద్రం..."
"రాఘవయ్య గోలీలు బెచ్చాలు..."
"రోళ్ళు పగిలే రొహిణి..."
"వూరి బయట డేరాలో బయస్కోపు..."
"ఇవన్నీ చూసి సుందరం కాస్త దడుచుకున్నాడు."

వాడు రిఫరెన్సులుగా నామీదకి వరసపెట్టి వదుల్తున్న సగంలో ఆపేసిన వాక్యాలు అడ్డదిడ్డంగా కలిసిపోయి ఒక బూతు సినీమాని కళ్ళముందు చూపించేస్తుంటే ఇక్కడివరకూ వచ్చేసరికి నేను నిజంగానే దడుచుకున్నాను - ఇంకా ముందుకెళ్తే ఏమి వినాల్సి వస్తుందోనని! అప్పటికే తల వూపడానికి బదులు డోసులు డోసులుగా పెరుగుతున్న నవ్వాపుకోవడానికి అన్ని రకాల అవస్థలూ పడుతున్నవాణ్ని ఇంక టార్చరు భరించలేక వాడి చేత్తులోంచి పుస్తకం లాగిపారేసి "బాబూ, నీకో దణ్ణం!రెన్యువల్ కాదు మళ్ళీ పుస్తకం తీసుకురానక్కర్లేదు, పో!నీ రన్నింగ్ కామెంట్రీ తగలెయ్య!!" అని రూములోంచి తరిమేశాను.

మళ్ళీ చదువు పుస్తకం చదవాలంటే భయం!చదువుతుండగా ఆ పాత సన్నివేశం గుర్తొచ్చి నవ్వుతున్నప్పుడు ఎవరన్నా చూస్తే అంత సీరియస్ పుస్తకంలో ఇంత పగలబడి నవ్వాల్సిన విషయం ఏముంది, వీడికేమన్నా లూజా అనుకుంటారు గదా - పనిగట్టుకుని ఇన్సల్ట్ అవడం దేనికి?అట్లా ఒకానొక సీరియస్ క్లాసిక్ మాలాంటి కేతిగాళ్ళ చేతుల్లో పడి క్యామెడీ ధ్రిల్లర్ అయిపోయింది, పాపం!

*****

డిగ్రీలో మాకు పాఠాలు చెప్పిన విజయవాడ లయోలా కాలేజి లెక్చర్లలో అత్యంత అమాయక చక్రవర్తి P.మాధవరావు గారు.ఆయన వ్యవహారశైలిని బట్టి ఆయన ఖచ్చితంగా బ్రాహ్మడే అని నా నమ్మకం.అనుభవజ్ఞుడే,పాండిత్యం గలవాడే, తిన్నగా పాఠాలు చెప్పి ఉంటే మమ్మల్ని మెప్పించి ఉండేవాడేమో - ఏదీ, మేము చెప్పనిస్తే గదా!

ఆయన మాంచి ఏకాగ్రతతో పాఠం చెప్పడంలో లీనమవుతున్నాడని తెలియగానే క్లాసులో ఏదో ఒక మూలనుంచి తుమ్మెదల ఝుంకారం మొదలవుతుంది.ఈయనకేమో మన దేశపు న్యాయమూర్తుల మాదిరి ఎవడు తప్పు చేస్తే వాణ్ణి మాత్రమే శిక్షించాలి తప్ప పొరపాటున సైతం ఒక్క అమాయకుణ్ణి కూడా శిక్షించరాదు అనే పట్టుదల ఒకటి తగలడినట్టుంది,దానికి తోడు తను కన్నంలో దొంగని కన్నంలోనే పట్టుకోగలననే ధీమా కూడా ఉన్నట్టుంది - పాఠం ఆపేసి చరచరా ఆవైపుకి వెళ్ళి షెర్లాక్ హోమ్స్ మాదిరి వాళ్ల ముఖాల్ని నిశితంగా పరిశీలిస్తూ బెంచీల మధ్యనున్న ఖాళీలో అటూఇటూ బిరబిరా తిరిగేస్తూ ఉండేవాడు.అబ్బే,ముఖంలో ఏమాత్రం అనవాలు తెలియకుండా స్వరాన్ని నాభినుంచి రప్పించగలిగిన ఘనాపాఠీలం మేము దొరుకుతామా?అదీగాక, ఆయన ఎప్పుడైతే ఒకవైపుకి దూసుకుపోతున్నాడో ఆ వైపున ఆగిపోయేది.ఆయన అట్లా వాళ్ల ముఖాల్ని నిశితంగా పరిశీలిస్తూ అటూఇటూ తిరుగుతుండగా మరో మూలనుంచి ఝుంకారం మొదలయ్యేది.మళ్ళీ ఈ షెర్లాక్ హోమ్స్ గారు ఆమూలకి పరిగెత్తి మళ్ళీ బెంచీల మధ్యనున్న ఖాళీలో అటూఇటూ బిరబిరా తిరిగేస్తూ అదే హడావిడి చేసేవాడు - చూస్తేనే నవ్వొచ్చే దృశ్యం, మూడేళ్ళపాటు పండగే పండగ!

అంతటి అమాయకుడికీ ఒకడు విలన్లా దొరికిపోయాడు,ఈయన వాడిమీద క్రూరంగా పగ సాధించాడు - ఈ ఝంకార్ బీట్ విషయంలో కాదులెండి!తెరమీద కమలహసన్ పాత్రని వేరే పాత్ర పిలిచిందనుకోండి, తలని ఎలా తిప్పుతాడు?గొప్ప శాస్త్రీయమైన నటుడు కదా - ఆ ఇద్దరు నటులూ నిలబడ్డ స్థలాల మధ్యనున్న కోణాన్ని మూడుతో విభాగించి ఒక్కోసారి ఒక్కోవంతు చొప్పున మూడు దశల్లో తన తలని అటు తిప్పడం అనే సుదీర్ఘమైన ప్రక్రియని పూర్తి చేస్తాడు, అవునా!సార్ క్వెశ్చెన్ అడిగితే జవాబు చెప్పటానికి లేవాలి గదా,మావాడు కూడా అది మూడు దశల్లో చేసేవాడు.వాడి పేరు గుర్తు లేదు,రిజిస్టరులో నెంబరు 10 కాబట్టి దస్ నంబరీ అనేవాళ్ళం.చెప్పులు విప్పేసి కూర్చోవడం అలవాటు కాబట్టి ముందుగా కాళ్ళని చెప్పుల్లో దూర్చాలి,కాయం స్థూలం గనక దానంతటది ఈజీగా లేవదు కాబట్టి టేబుల్ అంచును గట్టిగా పట్టుకుని హుమ్మని వూపు తెచ్చుకుని పైకి లేవాలి,టేబులుకీ కుర్చీకీ మధ్యన ఖాళీ తక్కువ గనక నుంచున్నాక పొట్ట నొక్కుకుపోకుండా ఉండాలంటే కొంచెం ముందుకి వొంగాలి - ఈ కృత్యాద్యవస్థలన్నీ చూసి మాకు నవ్వాగక చవితి చంద్రుళ్ళలా నువ్వుతుంటే ఆయనకి అది అర్ధంగాక వాడు ఏదో తనని ఇన్సల్టు చేస్తున్నట్టు అపార్ధం చేసుకుని వాణ్ణి కుట్రదారులా నిర్ధారించేశారు.

వాడు కూడా అమాయకుడేం కాదు,ఒకసారి ఆయన వీడికి గెటౌట్ చెప్పేసి తెలుగు మీడియం నుంచి వచ్చినవాళ్ళ కోసం అచ్చతెలుగులో "ఈ మొక్క కాండంలో మృదుకణజాలం ఎక్కువగా ఉంటుంది." అని పాఠం కొనసాగిస్తుంటే పోయేవాడు పోకుండా కిటికీలోనుంచి తల లోపలికి పెట్టి "అయితే పడిపోదా సార్?!" అని అమాయకంగా అడిగి ఒక జోకుబాంబు పేల్చాడు.అంతటి స్థూలకాయుడి తల కిటికీలో ఎలా పట్టిందా అని మీకు అనుమానం రావచ్చు,మా లయోలా కాలేజి కిటికీలు కూడా దాదాపు దర్వాజా తలుపు సైజులో ఉంటాయి - తలుపుల్ని ముయ్యడానికి మధ్యలో ఉండే నిలువుబద్ద తప్పించి అడ్డంగా ఏమీ ఉండవు.దానికాయన "ఫస్ట్ యూ గెటౌట్" అని దాని బాబులాంటి మరో జోకుబాంబు వేశాడు!నవ్వినా చావే,వూర్కున్నా చావే - నవ్వాపుకోవడానికి నిజంగానే కుక్కచావు చచ్చాం ఆరోజు.

ఆఖరికి బోటనీ హెడ్డు భగత్ సింగ్ సహాయంతో వాణ్ణి మరో కాలేజికి పంపించి వాణ్ణొక్కణ్ణి విజయవంతంగా శిక్షించగలిగాడు.ఆఖరి సంవత్సరంలో లయోలా కాలేజి నుంచి సర్టిఫికెట్ల కోసం వచ్చినప్పుడు మీరు నాకు చాలా అన్యాయం చేశార్రా,పరమ దరిద్రంగా ఉంది ఈ కాలేజి అని మమ్మల్ని బ్లేం చెయ్యబోతే నువ్వు మాత్రం అయితే పడిపోదా సార్ అని కుళ్ళు జోకులెయ్యలేదా అని తప్పించుకున్నాం గానీ ఉత్తపుణ్యానికి మంచి కాలేజి నుంచి చెత్త కాలేజికి మారినందుకు వాడిమీద మాకూ జాలేసింది - పూర్ ఫెలో!

*****

నా మొత్తం స్టూడెంటు దశలో నన్ను విపరీతంగా అభిమానించిన లెక్చరర్ E.S.N. మూర్తి గారు.ఆయన క్లాసులో ఒకసారి నేను extempore seminar ఇచ్చి ఆయనతో చప్పట్లు కొట్టించుకున్నాను. మేము లయోలా కాలేజిలో చేరిన మొదట్లోనే ఆయన నేను ట్యూషన్ చెప్తున్నాను,చేరదల్చుకున్నవాళ్ళు చేరవచ్చు అని చెప్తే చేరిన కొద్దిమందిలో నేనూ ఒకణ్ణి. మొదటి సంవత్సరం జాయినింగ్ టైములోనే హాస్టల్ కోసం అప్లికేషనులో టిక్ పెట్టాలని తెలియక డే స్కాలరు లైఫ్ గడిపాను.రెండవ సంవత్సరం ముందుగానే మేలుకుని సమయానికి నోటిఫికేషన్ ఇచ్చి హాస్టలుకి వచ్చి పడ్డాను.రెండవ సంవత్సరం వరకు పొలిటికల్ యాజిటేషన్లతో అట్టుడికిపోయి ఆ వేసవి శెలవల్లో ఫాదర్లు బుర్రకి పని చెప్పి గొడవలు చేసే వాళ్లని ఫిల్టర్ చేసి వాళ్ళ పేరెంట్సుతో రహస్య ఒప్పందాలు కుదుర్చుకుని గుట్టు చప్పుడు కాకుండా టీసీలు ఏర్పాటు చేసి సర్దెయ్యటంతో మూడో సంవత్సరంలో ఆ హడావిడిని ఇష్తపడిన కుర్రాళ్ళకి కాలేజిలో అడుగు పెట్టేసరికి క్లైమాక్సులో హీరో విలన్ చేతిలో ఓడిపోయి దిక్కుమాలిన కుక్కచావు చచ్చి విలన్ విజృంభించి వికటాట్టహాసాలతో రేప్ చేస్తే శీలం పోగొటుకున్న హీరోయిన్ వెక్కి వెక్కి ఏడుస్తుండగా భశుం కార్డు పడిన కంగాళీ అవకతవకల గందరగోళపు మళయాళీ సినిమాలా కనపడింది - పాపం!ఆ గొడవల్లో ఎక్కువగా తిరిగిన కస్పారెడ్డి హాస్టల్లో నా పక్క రూము కావడంతో ఇనుముతో కలిసిన అగ్నిలా నాకూ హాస్టలు యోగం పోయింది - మళ్ళీ గుణదలకే వచ్చి పడ్డాను.

*****

బాగా డబ్బున్నవాడు ఎటూ నవ్వలేడు - వాడి భయాలు వాడివి!ఏమీ లేనివాడికి అసలు నవ్వురాదు - వాడి కష్టాలు వాడివి!ఎటొచ్చీ అప్పటికే రాబడి పోబడి లెక్కలు తలిసిపోయి ఇక వచ్చేదీ పొయ్యేదీ లేదని తెలిసిన మధ్యతరగతి వాళ్ళు మాత్రమే కడుపుబ్బ నవ్వగలరు. అలాంటి హాస్యరసికుల్లో హరిబాబు మరీ ముదురుకేసు, కదూ!

నవ్వడం ఒక భోగం!నవ్వించడం ఒక వైభోగం!!నవ్వండి,నవ్వించండి!!!