ఓరి దేవుడోయ్,ఆయన గారు కదలాలంటే ఇంత గుక్కపట్టి ఏడవాలా?ఇంత సుదీర్ఘంగా యేడ్చే ఓపిక మాకు లేదయ్యోయ్ - గజేంద్ర మోక్షణా!

     అయ్యా,గజేంద్రుడు మకరికి చిక్కి కాస్సేపు చీరులీడర్లుగా ఘీంకరిస్తున్న తన రాణులకి పోజులు గొడుతూ అట్లా ఇట్లా పోట్లాడేసి  ఓపిక తగ్గి కొంచెం డేంజరపాయం బుర్రలో ఎర్రలైటులాగ వెలిగిందో లేదో తెయ్యిమని "లావొక్కింతయు లేదు---" అని పద్యం యెత్తుకోగానే రయ్యిమని వచ్చి రక్షించేశాడనుకుని ఏ కొంచెం కష్తమొచ్చినా ఆ ఒక్క పద్యమూ చదివేసి "ఇంత భక్తిగా చదివినా ఇంకా రావట్లేదు,మనిషిని నా తక్కువంటి?ఆఫ్టరాల్ ఏనుగు ఎక్కువేంటి?ఇందులో ఏదో కిరికిరి ఉంది!ఏమయినా ఆయనకి పక్షపాతం ఎక్కువ" అని పరిపరి విధాల తిట్టుకుంటాం గానీ గజేంద్రుడు చాలా సుదీర్ఘంగా ఏడ్చాడండి పాపం!మకరితో పోట్లాడిన కాలం లెక్క ప్రకారం యుగాలు గడిచాయని చెప్తారు గానీ పోతన గారి పద్యాల లెక్క ప్రకారం, ఇదుగో:

ఏ రూపంబున దీని గెల్తు? నిటమీఁ దేవేల్పుఁ జింతింతు? నె
వ్వారిం జీరుదు? నెవ్వరడ్డ? మిఁక ని వ్వారిప్రచారోత్తమున్
వారింపం దగువార లెవ్వ? రఖిలవ్యాపార పారాయణుల్
లేరే? మ్రొక్కెద దిక్కుమాలిన మొఱాలింపం బ్రపుణ్యాత్మకుల్.

అని ఈ రకమైన విచికిత్సతో ఇక్కడ నుంచి మొదలు పెట్టి

ఎవ్వనిచే జనించు జగ; మెవ్వని లోపల నుండు లీనమై; 
యెవ్వని యందు డిందుఁ; బరమేశ్వరుఁ డెవ్వఁడు; మూలకారణం
బెవ్వఁ; డనాదిమధ్యలయుఁ డెవ్వఁడు; సర్వముఁ దానయైన వాఁ
డెవ్వఁడు; వాని నాత్మభవు నీశ్వరు నే శరణంబు వేడెదన్.

లోకంబులు లోకేశులు
లోకస్థులుఁ దెగినఁ దుది నలోకం బగు పెం
జీకటి కవ్వల నెవ్వం
డే కాకృతి వెలుఁగు నతని నే సేవింతున్.

యోగాగ్ని దగ్దకర్ములు
యోగీశ్వరు లే మహాత్ము నొం డెఱుఁగక స
ద్యోగ విభాసిత మనముల
బాగుగ వీక్షింతు రట్టి పరము భజింతున్.

కలఁ డందురు దీనుల యెడఁ
గలఁ డందురు పరమయోగి గణముల పాలం
గలఁ డందు రన్నిదిశలను
గలఁడు కలం డనెడి వాఁడు గలఁడో లేఁడో?

కలుగఁడే నాపాలికలిమి సందేహింపఁ; 
గలిమిలేములు లేకఁ గలుగువాఁడు? 
నా కడ్డపడ రాఁడె నలి నసాధువులచేఁ; 
బడిన సాధుల కడ్డపడెడువాఁడు? 
చూడఁడే నా పాటుఁ జూపులఁ జూడకఁ; 
జూచువారలఁ గృపఁ జూచువాఁడు? 
లీలతో నా మొఱాలింపఁడే మొఱఁగుల; 
మొఱ లెఱుంగుచుఁ దన్ను మొఱగువాఁడు?

అఖిల రూపముల్ దనరూప మైనవాఁడు
ఆదిమధ్యాంతములు లేక యడరువాఁడు
భక్తజనముల దీనుల పాలివాఁడు
వినఁడె? చూడఁడె? తలఁపడె? వేగ రాఁడె?

విశ్వకరు విశ్వదూరుని
విశ్వాత్ముని విశ్వవేద్యు విశ్వు నవిశ్వున్
శాశ్వతు నజు బ్రహ్మప్రభు
నీశ్వరునిం బరమపురుషు నే భజియింతున్.

లా వొక్కింతయు లేదు; ధైర్యము విలోలంబయ్యె; బ్రాణంబులున్
ఠావుల్ దప్పెను; మూర్ఛ వచ్ఛెఁ; దనువున్ డస్సెన్; శ్రమంబయ్యెడిన్; 
నీవే తప్ప నితఃపరం బెఱుఁగ; మన్నింపందగున్ దీనునిన్; 
రావే! యీశ్వర! కావవే వరద! సంరక్షింపు భద్రాత్మకా!

విను దఁట జీవుల మాటలు
చను దఁట చనరానిచోట్ల శరణార్థుల కో
యను దఁట పిలిచిన సర్వముఁ
గను దఁట సందేహ మయ్యెఁ గరుణావార్ధీ!

ఓ! కమలాప్త! యో! వరద! యో! ప్రతిపక్షవిపక్షదూర! కు
య్యో! కవియోగివంద్య! సుగుణోత్తమ! యో! శరణాగతామరా
నోకహ! యో! మునీశ్వర మనోహర! యో! విమలప్రభావ! రా
వే కరుణింపవే తలఁపవే శరణార్థిని నన్నుగావవే.

     ఇక్కడి వరకు ఆపకుండా రకరకాల అర్ధాలతో దఫదఫాలుగా తీరు మారుస్తూ ఆఖరికి సంపూర్ణ శరణాగతికి దిగిపోయి గుక్కపట్టి యేడ్చాడండి,మనమెప్పుడయినా ఇంత సుదీర్ఘంగా యేడ్చామా!కాకిపిల్ల కాక్కి ముద్దన్నట్టు మన కొంచెపు ఏడుపు మనకి ఎక్కువగా కనబడుతుంది గానీ ఆయనకి మనమొక్కరమేనా?అనంతకోటి విశ్వాల్లో ఏనుగే కాదు ఎలకపిల్ల ఏడ్చినా ఆయనే వెళ్ళాలి!సరిగ్గా మనం బుడిబుడి యేడుపుగా ఒక కూనిరాగం తీసి అదే గొప్ప అనుకునే టయానికి ఇంకెక్కడో ఇలాంటి యేడుపు యేడిస్తే ఎటు వెళ్ళటం న్యాయం?మీరే చెప్పండి!

     ఇంత పొడుగ్గా పిల్చినా రావట్లేదంటే నువ్వున్నావనే అనుమానంగా ఉంది స్వామీ అని కూడా అఘోరించి అదీ చాలక ఆఖరికి "ఓ!యో!కుయ్యో!!మొర్రో!!" మని అంగలార్చినాక అప్పుడు

విశ్వమయత లేమి వినియు నూరక యుండి
రంబుజాసనాదు లడ్డపడక
విశ్వమయుఁడు విభుఁడు విష్ణుండు జిష్ణుండు
భక్తియుతున కడ్డపడఁ దలంచె.

అల వైకుంఠపురంబులో నగరిలో నా మూల సౌధంబు దా
పల మందారవనాంతరామృత సరః ప్రాంతేందు కాంతోపలో
త్పల పర్యంక రమావినోది యగు నాపన్నప్రసన్నుండు వి
హ్వల నాగేంద్రము పాహిపాహి యనఁ గుయ్యాలించి సంరంభియై.

సిరికిం జెప్పఁడు; శంఖ చక్ర యుగముం జేదోయి సంధింపఁ; డే
పరివారంబునుఁ జీరఁ" డభ్రగపతిం బన్నింపఁ" డాకర్ణికాం
తర ధమ్మిల్లముఁ జక్క నొత్తఁడు; వివాదప్రోత్థితశ్రీకుచో
పరిచేలాంచలమైన వీడఁడు గజప్రాణావనోత్సాహియై.

తనవెంటన్ సిరి; లచ్చివెంట నవరోధవ్రాతమున్; దాని వె
న్కనుఁ బక్షీంద్రుఁడు; వాని పొంతను ధనుఃకౌమోదకీ శంఖ చ
క్రనికాయంబును; నారదుండు; ధ్వజినీకాంతుండు రా వచ్చి రొ
య్యన వైకుంఠపురంబునం గలుగువా రాబాలగోపాలమున్.

     "హమ్మయ్య,కదిలాడు" అని గజేంద్రుడి మీద సెంటిమెంటుతో అల్లాడిపోతున్న మనం వూపిరి పీల్చుకునే లోపు ఆయన కదలడం,లేవడం,పరిగెత్తడం,వైకుఠం దాటి పోవడం అన్నీ జరిగిపోయాయండోయ్!

తన వేంచేయు పదంబుఁ బేర్కొనఁ; డనాథస్త్రీ జనాలాపముల్
వినెనో? మ్రుచ్చులు మ్రుచ్చలించిరొ ఖలుల్ వేదప్రపంచంబులన్? 
దనుజానీకము దేవతానగరిపై దండెత్తెనో? భక్తులం
గని చక్రాయుధుఁ డేఁడి చూపుఁ డని ధిక్కారించిరో? దుర్జనుల్.

అని వితర్కించుచు.

తాటంకాచలనంబుతో; భుజనటద్ధమ్మిల్లబంధంబుతో; 
శాటీముక్త కుచంబుతో; నదృఢచంచత్కాంచితో; శీర్ణలా
లాటాలేపముతో; మనోహరకరాలగ్నోత్తరీయంబుతోఁ; 
గోటీందుప్రభతో; నురోజభర సంకోచద్విలగ్నంబుతోన్.

అడిగెద నని కడువడిఁ జను
నడిగినఁ దను మగుడ నుడుగఁ డని నడ యుడుగున్
వెడవెడ సిడిముడి తడఁబడ
నడు గిడు; నడుగిడదు జడిమ నడు గిడునెడలన్.

     పాపం పేరు గల పెద్ద ఇల్లాలు శ్రీదేవి కొచ్చిపడిన కష్టం చూడాలి!ఆటగా పట్టుకున్న పైటకొంగు కూడా వదలట్లేదు!చూసి వర్ణిస్తున్నది భక్తుడు గాబట్టి సరిపోయింది గానీ, అదే పెరుమాళ్ మురుగన్ లాంటివాడు చూసి ఉంటే?

     ఆవిడ పిచ్చిగానీ, కళ్ళముందు పాయింట్ బ్లాంక్ రేంజిలో తొండమెత్తి మొత్తుకుంటున్న గజేంద్రుడు కనబడుతుంటే ఈవిడ కొచ్చెన్లు ఆయన చెవిని చేరతాయా?

నిటలాలకము లంట నివుర జుంజుమ్మని; 
ముఖసరోజము నిండ ముసురుఁ దేంట్లు; 
నళులఁ జోపఁగఁ జిల్క లల్ల నల్లన చేరి; 
యోష్ఠబింబద్యుతు లొడియ నుఱుకు; 
శుకములఁ దోలఁ జక్షుర్మీనములకు మం; 
దాకినీ పాఠీనలోక మెసఁగు; 
మీన పంక్తుల దాఁట మెయిదీఁగతో రాయ; 
శపాలతలు మింట సరణిఁ గట్టు;

శంపలను జయింపఁ జక్రవాకంబులుఁ
గుచయుగంబుఁ దాఁకి క్రొవ్వుజూపు; 
మెలఁత మొగిలు పిఱిఁది మెఱుఁగుఁదీవయుఁ బోలె
జలదవర్ణు వెనుకఁ జనెడునపుడు.

వినువీథిన్ జనుదేరఁ గాంచి రమరుల్ విష్ణున్ సురారాతి జీ
వనసంపత్తి నిరాకరిష్ణుఁ గరుణావర్ధిష్ణుఁ యోగీంద్ర హృ
ద్వనవర్తిష్ణు సహిష్ణు భక్తజనబృందప్రాభవాలంకరి
ష్ణు నవోఢోల్ల సదిందిరా పరిచరిష్ణున్ జిష్ణు రోచిష్ణునిన్.

ఇట్లు పొడగని.

చనుదెంచెన్ ఘనుఁ డల్లవాఁడె; హరి పజ్జం గంటిరే లక్ష్మి? శం
ఖ నినాదం బదె; చక్ర మల్లదె; భుజంగధ్వంసియున్ వాఁడె; క్ర
న్నన యేతెంచె నటంచు వేల్పులు నమోనారాయణాయేతి ని
స్వనులై మ్రొక్కిరి మింట హస్తిదురవస్థావక్రికిం జక్రికిన్.

     రావడం ఇంత అల్లాండం బెల్లాండం భూనభోంతరాళాలు దద్దరిల్లిపోయేలా వచ్చాడు గానీ క్లైమాక్సు మాత్రం సింపులుగా తేల్చేశాడు,మనసెరిగిన సుదర్శనం కనుసైగతోనే మకరి తల నరికింది,కరి బతికింది,మకరి హరిని చేరింది!

జై శ్రీ గజేంద్రవరద గోవిందోహారి!!!